Περιβάλλον και Υγεία
Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η ραγδαία επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξη έχει βελτιώσει την καθημερινότητα μας σε σημείο που να θυμίζει βιβλία επιστημονικής φαντασίας του περασμένου αιώνα. Νέες ανακαλύψεις και εφαρμογές στους κλάδους της βιομηχανίας,της υγείας και της παραγωγής όχι μόνο καλύπτουν τις ανάγκες μας αλλά έχουν αλλάξει τα δεδομένα του ορισμού της πολυτέλειας και της απλής καθημερινής ανάγκης. ‘Αμεση επικοινωνία, αναζήτηση σε τεράστιες βάσεις δεδομένων, μετακίνηση, διατροφή, πρόληψη και θεραπεία είναι μόνο λίγα από αυτά που μας προσφέρει η σύγχρονη κοινωνία χάρη στην εξέλιξη των τελευταίων χρόνων.
Όμως όπως πολύ καλά γνωρίζουμε, όλα τα παραπάνω έχουν και το τίμημα τους. Ψάχνοντας να αλλάξουμε την καθημερινότητα μας, χρησιμοποιώντας σε καθημερινή βάση τις ενεργειακές πηγές του πλανήτη προς ” όφελος” μας, αγνοήσαμε εντελώς ότι υπάρχει μια ευαίσθητη ισορροπία ανάμεσα στη φύση και τον άνθρωπο. Οι συνέπειες είναι πολλές και σημαντικές. Ακραία καιρικά φαινόμενα, εξαφάνιση διαφόρων ειδών του ζωικού και φυτικού βασιλείου, υπερθέρμανση του πλανήτη είναι μόνο λίγα από τα προβλήματα που η σύγχρονη κοινωνία δημιούργησε και πλέον υποχρεούται να αντιμετωπίσει.
Τα τελευταία 25 χρόνια ένας μεγάλος αριθμός οργανώσεων (κυβερνητικών και μη) έχουν συγκροτηθεί με σκοπό τη μελέτη και την αντιμετώπιση των περιβαλλοντολογικών προβλημάτων. Προωθείται η χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας, ειδικών υλικών κατασκευής, υβριδικών μέσων μετακίνησης με μοναδική σκέψη τη “φιλική” συμπεριφορά προς το περιβάλλον. Όσες προσπάθειες όμως και αν γίνονται, το κλειδί για την επαναφορά αυτής της ισορροπίας είναι ο άνθρωπος. Η οικολογική συνείδηση δεν πρέπει να θεωρείται πλέον επιλογή αλλά επιβάλλεται να εφαρμόζεται. Η αρνητική σκέψη πολλών και η αδιαφορία είναι ότι χειρότερο μπορούμε να κάνουμε αυτή τη στιγμή. Ανακύκλωση διαφόρων υλικών, οικονομία στη χρήση ενέργειας (αγορά προϊόντων ενεργειακής τάξης Α) , περιορισμός στην κατανάλωση νερού, χρήση οχημάτων φιλικών προς το περιβάλλον (ποδήλατα, υβριδικά αυτοκίνητα) και σεβασμός στην καθαριότητα του βιόκοσμου που μας περιβάλλει είναι το λιγότερο που μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε.
Ας δούμε όμως κάποιες από τις συνέπειες τις οικολογικής καταστροφής στην καθημερινότητα μας. Κλιματική αλλαγή : Τα τελευταία 50 χρόνια παρατηρείται αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 0.6 ± 0.2 °C. Μπορεί αυτή η μεταβολή να φαντάζει μικρή στον μέσο άνθρωπο, σύμφωνα όμως με μελέτες της IPCC (Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Αλλαγή του Κλίματος) οι συνέπειες μίας τέτοιας ενδεχόμενης αύξησης, επεκτείνονται και σε άλλου είδους μεταβολές, όπως αύξηση της στάθμης των θαλασσών, δημιουργία ακραίων καιρικών φαινομένων όπως πλημμύρες, τυφώνες ή εξαφάνιση βιολογικών ειδών. Άμεσα στον άνθρωπο έχει παρατηρηθεί η αύξηση της θνησιμότητας κατά τους θερινούς μήνες λόγω του καύσωνα. Το χειμώνα, οι συχνές και απότομες εναλλαγές της θερμοκρασίας σε συνδυασμό με την κακή διατροφή και τη ξέφρενη καθημερινότητα, επιτρέπουν σε διάφορους “χειμερινούς” ιούς (πχ. της γρίπης) να εισβάλουν και να καταβάλουν τον ανθρώπινο οργανισμό γρήγορα προκαλώντας σοβαρές λοιμώξεις που συχνά απαιτούν ισχυρά αντιβιοτικά. Όξινη βροχή : Η βροχή από μόνη της παρουσιάζει ένα φυσικό επίπεδο οξύτητας γιατί περνώντας μέσα από τον ατμοσφαιρικό αέρα απορροφά διάφορα συστατικά της ατμόσφαιρας (πχ CO2) τα οποία την καθιστούν όξινη. Σε αυτή τη μορφή της είναι αβλαβής για το περιβάλλον. Όταν όμως έρχεται σε επαφή με ρυπογόνα, όπως τα καυσαέρια ορυκτών καυσίμων (πχ. πετρέλαιο) η οξύτητα της ανεβαίνει σε βαθμό που να προκαλεί οικολογικές καταστροφές. Μερικές από τις επιπτώσεις της είναι η καταστροφή δασών, ειδικά αυτών που βρίσκονται σε μεγάλο υψόμετρο, η αύξηση της οξύτητας των επιφανειακών υδάτων και του εδάφους, η καταστροφή οικημάτων και μνημείων αλλά και η επιβάρυνση της ανθρώπινης υγείας με την εμφάνιση διαφόρων αναπνευστικών προβλημάτων αλλά και μορφών καρκίνων. Τρύπα του όζοντος : Είναι το φαινόμενο κατά το οποίο το στρώμα του όζοντος στην ατμόσφαιρα πάνω από την Ανταρκτική μειώνεται σε όγκο. Εφόσον η “δουλειά” του είναι να απορροφά ένα σημαντικό τμήμα της υπεριώδους ακτινοβολίας, η δημιουργία της τρύπας του όζοντος έχει αρνητικά αποτελέσματα στην ανθρώπινη υγεία (δημιουργία μελανώματος, μετάλλαξη του DNA) και συμβάλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
Μπορεί όλα τα παραπάνω τα οποία αποτελούν ένα μικρό κομμάτι από το σύνολο των οικολογικών καταστροφών που έχει προκαλέσει ο άνθρωπος να φαντάζουν μη αντιστρέψιμα, στην πραγματικότητα όμως αν ο καθένας από εμάς αρχίσει να σκέφτεται και να πράττει προς το συμφέρον του πλανήτη, όλα τα παραπάνω μπορούν να διορθωθούν. Ο πλανήτης έχει τον δικό του “τρόπο” να διορθώνει και να επουλώνει τα τραύματα του, όταν εμείς με τη δική μας σειρά σταματήσουμε πλέον να του τα προκαλούμε. Ανακύκλωση, μείωση άσκοπης κατανάλωσης ενέργειας και σεβασμός προς το περιβάλλον είναι το κλειδί για ένα καλύτερο αύριο. Ας μη ξεχνάμε ότι η Γη δεν ανήκει σε εμάς. Ο σκοπός μας είναι απλά να την προστατεύουμε και να τη παραδώσουμε σε ακόμα καλύτερη κατάσταση στις επόμενες γενεές.