Γλυκοζυλιωμένη Αιμοσφαιρίνη
Μια πολύτιμη εξέταση για την παρακολούθηση της εξέλιξης του διαβήτη Διαβήτης: ορισμός και θεραπεία Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μια σοβαρή μεταβολική ασθένεια από την οποία πάσχει 1 στους 10 Έλληνες. Η διάγνωση και η παρακολούθηση της πορείας της ασθένειας βασίζονται στην μέτρηση της γλυκόζης αίματος. Αν η συγκέντρωση της γλυκόζης είναι υψηλότερη από 126 mg/dl σε τουλάχιστον δύο αιμοληψίες τότε έχει εμφανιστεί διαβήτης. Ευτυχώς οι διαβητικοί μπορούν να αντιμετωπίσουν την ασθένειά τους αν ακολουθήσουν μια προσεκτική δίαιτα χωρίς υπερβολικές ποσότητες σακχάρων και αν κάνουν ενέσεις ινσουλίνης.
Επιπλοκές διαβήτη. Πρέπει να επισημάνουμε ότι όταν η γλυκόζη παραμείνει σε μεγάλη συγκέντρωση στο αίμα προκαλεί σοβαρότατες βλάβες στα νεφρά και την καρδιά που μπορεί να αποβούν μοιραίες. Άλλες βλάβες που επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των διαβητικών είναι τα έλκη (πληγές) και το οίδημα (πρήξιμο), κυρίως στα πόδια, που μπορεί να οδηγήσουν σε ακρωτηριασμό.
Παρακολούθηση διαβήτη και γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη. Η παρακολούθηση της θεραπείας του διαβήτη, γίνεται από τον κλινικό ιατρό και βασίζεται στην μέτρηση της γλυκόζης του αίματος. Δυστυχώς όμως μερικοί διαβητικοί προσέχουν ιδιαίτερα τη διατροφή τους λίγο πριν κάνουν την εξέταση της γλυκόζης και μετά χαλαρώνουν την επαγρύπνησή τους. Έτσι η τιμή γλυκόζης αίματος δεν αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Σε αυτές τις περιπτώσεις ιδιαίτερα χρήσιμη για την παρακολούθηση του σακχαρώδη διαβήτη έχει αποδειχθεί η μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης. Πρόκειται για ένα τύπο αιμοσφαιρίνης η οποία συντίθεται στα ερυθρά αιμοσφαίρια του αίματος με την προσθήκη ενός μορίου γλυκόζης (βλ. εικόνα 1). Αποτελεί ένα μικρό ποσοστό της ολικής αιμοσφαιρίνης και αυτό το ποσοστό αυξάνεται αν είναι αυξημένη η τιμή της γλυκόζης στο αίμα. Συμβολίζεται ως HbA1c και χρησιμοποιείται για να καθορίσει την μέση τιμή της γλυκόζης στο αίμα του ασθενούς τους τελευταίους 3 μήνες περίπου (τόσο δηλαδή όσο είναι η ζωή των ερυθρών αιμοσφαιρίων). Μας δίνει λοιπόν μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης της γλυκαιμίας στους διαβητικούς ασθενείς. Στο Βιότυπο η μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης γίνεται στον αναλυτή ΗΑ 8160 με τη μέθοδο της υγρής χρωματογραφίας υψηλής απόδοσης. Στην (εικόνα 2) παρουσιάζονται τυπικά αποτελέσματα μετρήσεων και ο αναλυτής. Φυσιολογικές θεωρούνται οι τιμές της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης από 4,8% έως 6,1%. Άριστη θεωρείται η ρύθμιση της γλυκόζης όταν η τιμή της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης είναι περίπου 5,5%, ενώ τιμές μεγαλύτερες από 6,5% θεωρούμε ότι είναι διαγνωστικές για σακχαρώδη διαβήτη.
Μπορούμε να συμπεράνουμε ότι είναι σημαντικό οι διαβητικοί ασθενείς να κάνουν την εξέταση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης κάθε 3 μήνες σε συνδυασμό με την γλυκόζη αίματος για να έχουν μια πλήρη εικόνα της κατάστασής τους.