Εξέταση Σπέρματος

ΣΠΕΡΜΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ

Το σπερμοδιάγραμμα αποτελεί μια μακροσκοπική και μικροσκοπική εξέταση του σπέρματος. Πραγματοποιείται σε διερεύνηση προβλημάτων υπογονιμότητας, έλεγχο για εξωσωματική, κατάψυξη σπέρματος και έλεγχο κιρσοκήλης ή χειρουργικών πράξεων στο ανδρικό γεννητικό σύστημα

Προετοιμασία - Μεταφορά δείγματος

Απαιτείται αποχή 2-5 ημέρες (τήρηση μικρότερης αποχής συνεπάγεται πιθανότατα, καλύτερη κινητικότητα και μικρότερο αριθμό σπερματοζωαρίων, ενώ τήρηση μεγαλύτερης αποχής συνεπάγεται μεγαλύτερο αριθμό σπερματοζωαρίων και χειρότερη κινητικότητα αυτών).
Το υλικό λαμβάνεται αποκλειστικά με αυνανισμό (όχι με διακοπτόμενη συνουσία) και συλλέγεται όλη η ποσότητα εξαρχής σε πλαστικό αποστειρωμένο δοχείο (και όχι πχ σε προφυλακτικό).
Προσοχή στο αρχικό τμήμα της εκσπερμάτισης που έχει μεγάλο αριθμό σπερματοζωαρίων με καλή κινητικότητα και στο τελικό που περιέχει υλικό από τον προστάτη, το οποίο βοηθά στην καλή κίνηση των σπερματοζωαρίων.
Η θερμοκρασία κατά την μεταφορά και την αξιολόγηση του δείγματος θα πρέπει να είναι 20-37C.

Μακροσκοπική εξέταση

Μακροσκοπικά αξιολογείται:

• Ο όγκος
  • (επιθυμητός άνω του 1,5 ml)
• Η χροιά
• Το χρώμα
• Η γλοιότητα
• Η ρευστοποίηση
  • (το σπέρμα θα πρέπει να έχει ρευστοποιηθεί εντός μιας ώρας το αργότερο)

Μικροσκοπική εξέταση

Μικροσκοπικά αξιολογείται (κριτήρια του ΠΟΥ το 2010):

• Ο αριθμός των σπερματοζωαρίων
  • (επιθυμούμε >15.000 σπερματοζωαρίων ανά ml σπέρματος ή >39.000.000 σπερματοζωαρίων συνολικά)
• Η κινητικότητα τους
  • (επιθυμούμε τουλάχιστον το 45% των σπερματοζωαρίων να έχουν γρήγορη και μέτρια κινητικότητα συνολικά)
• Η παρουσία πυοσφαιρίων
• Η παρουσία ερυθρών αιμοσφαιρίων
  • (δηλαδή αίματος)
• Η μορφολογία των σπερματοζωαρίων
  • (επιθυμούμε >4% του αριθμού των σπερματοζωαρίων να έχουν φυσιολογική μορφολογία)
• Η παρουσία κυττάρων σπερματογένεσης
• Η παρουσία συσσωρεύσεων

Παράγοντες που επιδεινώνουν την ποιότητα του σπέρματος είναι:

• Η παχυσαρκία
• Το κάπνισμα
• Η χρήση τοξικών ουσιών
• Η χρήση αναβολικών
• Η αυξημένη θερμοκρασία στο όσχεο
  • (πχ στενά ρούχα, δερμάτινα)
• Τραυματισμοί
• Η αύξηση της ηλικίας
• Οι λοιμώξεις

Γενικά για να έχουμε μια πιο αντιπροσωπευτική εικόνα του σπέρματος συνιστώνται 2-3 σπερμοδιαγραμματα σε χρονικό διάστημα 3-4 εβδομάδων μεταξύ τους.

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ

Η καλλιέργεια σπέρματος συνίσταται σε επώδυνη εκσπερμάτιση, αιμοσπερμία (παρουσία αίματος στο σπέρμα) και στην παρουσία συμπτωμάτων στο κατώτερο ουρογεννητικό σύστημα. Για τη σωστή λήψη του υλικού τηρούνται οι προϋποθέσεις (εκτός των ημερών αποχής) της πραγματοποίησης του σπερμοδιαγράμματος.
Επιπρόσθετα, απαιτείται προσοχή προς αποφυγή επιμολύνσεων από την πρόσθια ουρήθρα. Κατά την πραγματοποίηση της καλλιέργειας αξιολογούνται παθογόνα αερόβια και αναερόβια μικρόβια, μύκητες, γονόκοκκοι, ουρεάπλασμα, μυκόπλασμα και χλαμύδια.

ΒΙΟΧΗΜΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΠΕΡΜΑΤΟΣ

Άλλα όργανα των οποίων η σωστή λειτουργία παίζει ρόλο στην φυσιολογία του σπέρματος και στην επιβίωση του στον κόλπο της γυναίκας είναι ο προστάτης, οι σπερματοδόχοι κύστες και οι επιδιδυμίδες. Η εκτίμηση της σωστής λειτουργίας αυτών γίνεται και με την μέτρηση βιοχημικών παραμέτρων του σπέρματος.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η τήρηση της αποχής και η απουσία λοιμώξεων του κατωτέρου ουρογεννητικού συστήματος που μπορούν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα. Έτσι, μετρώντας: όξινη φωσφατάση, κιτρικό οξύ και μαγνήσιο σπέρματος. Ελέγχουμε την συμμετοχή του προστάτη: φρουκτόζη προσταγλανδίνες. Ελέγχουμε την σττερματοδόχο κύστη και ουδέτερη α-γλυκοσιδάση και L-καρνιτίνη. Ελέγχουμε την επιδιδυμίδα και τους σπερματικούς πόρους.